تفکر زیربنایی باغهای ژاپنی به اعتقادات شینتویسم برمی‌گردد که از قدرت و پاکی بی‌مانند طبیعت سرچشمه می‌گیرد. به اعتقاد شینتوها ارواح در کوهستان، درختان، رودخانه‌ها، صخره‌ها و دریاها مستقر هستند. پس معابد برای حضور این ارواح ساخته می‌شوند و فرشی از سنگریزه‌های سفیدرنگ در کنار معابد و در فضای محصور شده قرار می‌گیرد تا مکان را برای حضور ارواح پاک و آماده کنند. در ورودی این مکانها معمولا چشمه یا حوضچه‌ی آبی برای اجرای مراسم پاکیزگی وجود دارد، و بازدید کننده‌ها با حالتی از احترام، آب پاک را توسط ملاقه‌ای که از چوب بامبو ساخته شده روی دست چپ و سپس دست راست خود می‌ریزند و مراسم را بجا می‌آورند.
 |
| http://www.charliefoxtrotblog.com |
 |
| http://www.cam-fu.com |
باغ ژاپنی، معمولا مکانی خاص و جدا از شلوغی‌ست برای تفکر و اجرای عبادات شینتو. قسمتهایی که از طراحی و تفکر چینی به این فرهنگ وارد شده، شامل مفاهیم توازن یین و ینگ، فنگ شویی و طراحی و نقشه‌ی باغهاست. همچنین اعتقادات عمیق بودایی در این مکانها به چشم می‌خورند. باغ ژاپنی برای هر شخص مکانی‌ست که تعمق کند، به آگاهی معنوی برسد، بتواند به واقعیت زندگی پی ببرد و از رنجها رهایی پیدا کند. یکی از آموزه‌های بودا این است که در دنیا همه زندگی‌ها با همدیگر مرتبط‌اند و همه‌ی موجودات بخشی از یک پیکر واحد هستند. پس بشر با حضور در این فضا می‌تواند ارتباطش را با طبیعت عمیق‌تر کند و به روحش وسعت بدهد. در ژاپن طراحی و حفظ باغ‌ها به عنوان مفهومی انتزاعی از طبیعت، یک وظیفه‌ی مذهبی محسوب می‌شود.
سنگها بر حسب شکل، رنگ، بافت و انرژی‌ای که دارند جمع‌آوری شده و در باغ کارگذاشته می‌شوند. سنگها معانی استعاره‌ای دارند و باید به نحوی چیدمان شوند که به طور طبیعی در طبیعت دیده می‌شوند. این سنگها که با دقت انتخاب می‌شوند، نمایانگر سادگی و گذشت زمان هستند.
 |
| http://commons.wikimedia.org |
در کنار این سنگهای بزرگ، سنگریزه‌های سفید رنگ مفهوم پاکیزگی را القا می‌کنند و اغلب نمایشگر حرکتی لحظه‌ای، مانند جریان رودخانه و یا امواج ایجاد شده از افتادن سنگی در آب هستند. این بخش معمولا به باغ ذن و برای تمرکز و تفکر شناخته شده.
 |
| http://www.interiordesignarticle.com |
اما آب که مظهر پاکی‌ست، جایگاه ویژه‌ای در باغ ژاپنی دارد. همین که سنگریزه‌ها به شکلی آرایش می‌شوند که حرکات آب را تقلید کنند خودش نشانه‌ای از اهمیت آب است.
 |
| http://chelseacjane.wordpress.com |
اما پوشش گیاهی در باغهای ژاپنی نشانگر تغییر فصل‌ها و نماد چرخه‌ی زندگی‌ست. درختهای آلو، هلو و گیلاس که در ماههای مختلف شکوفه می‌دهند نمایشگر ناپایدار بودن زیبایی ظاهری هستند. درختهایی که در پاییز رنگ عوض می‌کنند و درختهای کاج از زیبایی خیره‌کنند‌ه‌ای برخوردارند. معمولا درختان کهنسال با کمک تکیه‌گاه سرپا ایستاده‌اند و روی قدمت آنها تاکید می‌شود.
 |
| http://onebigphoto.com |
 |
| http://elsewhereservices.com |
 |
| http://goo.gl/XGXEf |
در باغهای ژاپنی به عدم تقارن و شبیه‌سازی تاکید بسیار می‌شود. «شبیه‌سازی قدرت خلاقیت را می‌گیرد، اما وقتی شیء یا مکانی کامل نشده باشد، همیشه جا برای بهبود و تغییر دارد.» نقل قولی از یوشیدا کنکو نویسنده‌ی ژاپنی در قرن سیزدهم میلادی.
همانند باغ چینی، در طراحی باغ ژاپنی از مناظر و تصاویر اطراف باغ نیز کمک گرفته می‌شود. در واقع باغ به عنوان ادامه‌ی محیط اطراف خود نمایانده می‌شود ولی هیچ جزییاتی در آن اتفاقی نیست.
 |
| http://conferodezso.wordpress.com |
همانند باغ چینی، مسیر حرکت بازدیدکننده مارپیچی‌ست تا او را وارد حالت یکنواخت قدم زدن در مسیری آشنا نکند. کاشت درختان نیز به نحوی‌ست که فضای پشت سر خود را پنهان کنند و بیننده به جستجو و کشف فضای پنهان شده ترغیب شود.
از انواع باغ ژاپنی می‌شود باغ ذن (باغ خشک تشکیل شده از سنگ و سنگریزه برای تمرکز و تعمق)، باغ بهشت (مکانی که هیچ عاملی برای پرت شدن حوای بیننده ندارد و شخص می‌تواند در آن مکان به تعمق و آزادی فکر برسد)، باغ چای (که در ساختمان باغ مراسم چای انجام می‌شود)، و باغ تفرجگاه (برای قدم زدن در مسیرهای مارپیچی، پلها و عبور از کنار اجزاء کهنه و زیبای آن برای کشف و تجربیات دیداری) را نام برد.
سلام و وقت بخير.
پاسخحذفدو پست نخست از سلسله پست‌های «کلاس درس: منظر فرهنگی» رو خواندم و بهره بردم.
متشکرم. سلامت و موفق باشيد.
سلام.
پاسخحذفخوشحالم که مطلب به دردتون خورده.
با تشکر.